काठमाडौं । प्रत्येक वर्ष वैशाख शुक्ल पक्षको चतुर्दशी तिथिका दिन नरसिंह जयन्ती पर्व मनाइन्छ। आजको दिन नरसिंह भगवानको पूजा गरिन्छ । नरसिंहलाई भक्तहरूको रक्षा गर्ने र अधर्मको विनाश गर्ने देवता मानिन्छ। नरसिंह जयन्तीले हामीलाई अधर्मको विनाश गर्नुपर्छ भन्ने सिकाउँछ। भगवानले सधैँ आफ्ना भक्तहरूको रक्षा गर्नुहुन्छ। भगवान नरसिंहले हिरण्यकश्यपलाई मारेर दुष्टता नष्ट गरेका थिए । यसले हामीलाई सिकाउँछ कि हामीले सधैँ खराबी विरुद्ध लड्नुपर्छ।
नरसिंह जयन्तीका दिन भगवान विष्णुको नरसिंह अवतारको पूजा गरिन्छ । भगवान विष्णुले आफ्ना भक्त प्रह्लादको रक्षा गर्न र हिरण्यकशिपुको हत्या गर्न नरसिंह अवतार लिएका थिए। नरसिंह जयन्ती हरेक वर्ष भगवान नरसिंहको जन्मजयन्तीका रूपमा हर्षोल्लासका साथ मनाइन्छ । यो पर्व भक्ति र असत्यमाथि राम्रोको विजय, अधर्ममाथि धार्मिकताको विजय, सत्य र न्यायको प्रतीक हो ।
नरसिंह जयन्ती मनाउने तरिका
- नरसिंह जयन्तीको दिन साँझ नुहाएर सफा लुगा लगाउनुपर्छ ।
- घरमा भगवान नरसिंहको मूर्ति वा मूर्ति स्थापना गर्नुहोस्।
- भगवान नरसिंहलाई फूल, माला, फल, मिठाई र धूप चढाउनुहोस्।
- नरसिंह जयन्तीको द्रुत कथा पढ्नुहोस् वा सुन्नुहोस् र भगवान नरसिंहको आरती गाउनुहोस्।
- राती कथा सुन्दा वा भजन९कीर्तनमा सहभागी हुनाले सबै मनोकामना पूरा हुने जनविश्वास रहेकाे छ ।
यी कुराहरूलाई ध्यान दिनुपर्छ
- नरसिंह जयन्तीका दिन गरिब तथा विपन्नलाई अन्न, कपडा र दक्षिणा दान गर्नुहोस्।
- नरसिंह जयन्तीका दिन झुट बोल्न, मासु र मदिरा सेवन गर्नु र क्रोधित हुनु निषेध गरिएको छ ।
- नरसिंह जयन्ती पर्वले मानिसहरूलाई भगवान नरसिंहको आदर्शलाई अनुसरण गर्दै सत्य, न्याय र भक्तिको मार्गमा हिँड्न प्रेरित गर्छ।
- नरसिंह जयन्तीको पूजा विधि र व्रत नियममा क्षेत्रीय भिन्नता हुन सक्छ।
- पूजा विधि र उपवास नियमहरूको बारेमा थप जानकारीको लागि, तपाईँ एक धार्मिक विद्वान वा गुरुसँग परामर्श गर्न सक्नुहुन्छ।
नरसिंह जयन्तीको कथा
पौराणिक कथा अनुसार हिरण्यकश्यप नामको एक राक्षस थियो जो अति शक्तिशाली थियो । आफूलाई भगवान ठान्थे र कसैको पूजा गर्दैनन् । हिरण्यकश्यपका छोरा प्रह्लाद भगवान विष्णुका भक्त थिए । हिरण्यकश्यपुले प्रह्लादलाई भगवान विष्णुको पूजा गर्नबाट रोकेका थिए तर प्रह्लाद मानेनन् । एक पटक हिरण्यकश्यपले प्रह्लादलाई मार्ने प्रयास गरे तर भगवान विष्णुले हिरण्यकश्यपलाई मार्न नरसिंहको रूप धारण गरेका थिए । नरसिंहको आधा सिंह र आधा मानवको रूप थियो । उनले हिरण्यकशिपुलाई काखमा राखेर नङले मारिदिए ।