काठमाडौं / दाङमा बढ्दो सहरीकरण, धमाधम स्वास्थ्य संस्था खुल्नु र दुर्घटना बढ्नुले रगतको माग बढेको छ। त्यसका कारण जिल्लामा सधैंजसो रगतको अभाव हुने गरेको छ। बिरामीलाई आवश्यक परेको समयमा तुरुन्तै रगत पाउने अवस्था अझै हुन सकेको छैन।
रक्त सञ्चार केन्द्र दाङका अनुसार अझै २० प्रतिशत बिरामीले आफन्तबाट नै रगत लिने गर्दछन्। दैनिक १०/१५ युनिट रगत आवश्यक पर्ने जिल्लामा मासिक सरदर ३०० युनिट रगतको आवश्यकता पर्ने रक्त सञ्चार केन्द्रले जनाएको छ। तुलसीपुर र घोराहीका रक्त सञ्चार केन्द्रका लागि गत आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा दुई हजार ९ सय ६० ले रक्तदान गरेका थिए।
तुलसीपुरमा ६ सय ४४ युनिट रगत सङ्कलन भएकामा ६ सय ७३ युनिट रगत खपत भएको रक्त सञ्चार केन्द्र तुलसीपुरका नरेश चौधरीले बताए। घोराहीमा दुई हजार ३ सय १६ सङ्कलन भएको र त्यसमध्येमा २ हजार २ सय खपत भएको रक्त सञ्चार केन्द्र घोराहीका प्रमुख दिलीप न्यौपाने जनाए ।
घोराहीमा दुई हजार ३ सय १६ युनिटमा एक हजार ८ सय ८० युनिट पुरुषबाट र महिलाबाट ४ सय ३६ युनिट सङ्कलन भएको उनको भनाइ छ। त्यसैगरी डाइलोसिस सेवा राप्ती प्रादेशिक अस्पताल तुलसीपुरमा सुरु भएको र दैनिक छ/सात युनिट खपत हुने गरेको छ।
रक्त सञ्चार केन्द्र तुलसीपुरमा फ्रिज सानो क्षमताको भएकाले ६० युनिटभन्दा बढी स्टक गर्न नमिल्ने भएकाले समस्या रहेको रक्तसञ्चार केन्द्रले जनाएको छ।
त्यसैगरी दाङमा ८० प्रतिशत बिरामीले रक्त सञ्चार केन्द्रबाट रगत प्राप्त गर्ने गरेका छन् । ‘जिल्लामा सबैभन्दा बढी ‘बी’ पोजेटिभ समूहको रगतको अभाव हुने गरेको छ’, केन्द्रका प्रमुख न्यौपानेले भने, ‘दाङमा सिकलसेलका बिरामी धेरै भएकाले पनि उनीहरूलाई ‘बी’ पोजेटिभ रगत आवश्यक पर्ने भएकाले त्यसको अभाव हुने गरेको हो।’ यसका साथै घोराहीबाट राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, लमही अस्पताल र निजी अस्पताल दीपज्योति हस्पिटल, गोर्खा हस्पिटललगायतका अस्पतालमा रगत खपत हुने गरेको छ।
त्यसबाहेक जिल्ला बाहिर बुटवल र नेपालगञ्जका अस्पतालमा समेत कहिले काहीँ माग भएबमोजिम रगत पठाउने गरिएको उनले बताए। तुलसीपुरमा राप्ती प्रादेशिक अस्पताल, राप्ती लाइफ केयर हस्पिटल र तुलसी हस्पिटलमा रगत खपत हुने गरेको छ तर तुलसीपुरमा रगतको अभाव भए घोराहीबाट ल्याउने र घोराहीमा अभाव भए तुलसीपुरबाट पठाउने गरेको तुलसीपुरका इञ्चार्ज रेमन चौधरीले जनाए ।
‘बी’ पोजेटिभ रगत दाङमा अभाव हुने भएकाले मागपूर्ति गर्न जेसीज, रोटरी र रोट्रयाकलगायतका सङ्घसंस्थासँग समन्वय गरी व्यवस्था मिलाउने गरिएको चौधरीको धारणा छ।
अन्य रगतभन्दा ‘ए’ र ‘बी’ नेगेटिभ तथा पोजेटिभ रगतका कहिलेकाहीँ समस्याले गर्दा शल्यक्रिया गर्दा समस्या हुने गरेको राप्ती प्रादेशिक अस्पतालका स्त्रीरोग विशेषज्ञ डाक्टर विनोद सिंहले जनाए ।
